Finss.az - Dünyanın aparıcı strateji məsləhət şirkəti Boston Consulting Group (BCG) tərəfindən təqdim olunan 10 meqatrend, qlobal biznes mühitinin əsas transformasiyalarını ortaya qoyur.
Bu trendlər yalnız iri iqtisadiyyatlara deyil, həm də regional və inkişaf edən ölkələrə, o cümlədən Azərbaycana da birbaşa təsir edir.
1. “Əvvəlcə Amerika” və qlobal ticarətə təsiri
ABŞ-ın daxili siyasətində prioritetlərin dəyişməsi dünya ticarətinin dinamikasına təsir edir. Amerika öz sənayesini gücləndirməyə çalışarkən, Azərbaycana da qeyri-neft sektoru üzrə yeni tərəfdaşlıq modelləri və ixrac imkanları üçün fərqli bazarlar tapmaq zərurəti yaranır.
2. Çin iqtisadiyyatındakı dönüş
Çinin iqtisadi transformasiyası və Qlobal Cənubla əməkdaşlığının artması Azərbaycanın ixrac və investisiya perspektivləri üçün yeni fürsətlər yaradır. Çinlə ticarət əlaqələrinin daha da genişləndirilməsi strateji əhəmiyyət kəsb edir.
3. Qlobal Cənubun yüksəlişi
Asiya, Afrika və Latın Amerikasında iqtisadi gücün artması Azərbaycan kimi ölkələr üçün regional əməkdaşlıq və ixrac potensialının artırılması deməkdir. Bu isə ölkənin iqtisadi şaxələndirilməsi siyasətinə dəstək verir.
4. Avropanın yenidən qurulması və təhlükəsizlik məsələləri
Avropa İttifaqının qarşılaşdığı iqtisadi və siyasi çağırışlar Azərbaycanın Avropa bazarları ilə əlaqələrində daha çevik və innovativ yanaşmalar tələb edir. Enerji təhlükəsizliyi və əməkdaşlıq sahəsində yeni imkanlar önə çıxır.
5. Ticarətdə yeni marşrutlar və geosiyasi dəyişikliklər
Qlobal ticarət marşrutlarının dəyişməsi Azərbaycanı regional tranzit mərkəzi kimi mövqeyini gücləndirə bilər. Lakin ABŞ-Çin gərginliyi və iqtisadi millətçiliyin yüksəlişi risklər də yaradır.
6. Texnoloji rəqabət və innovasiya
Süni intellekt, kvant hesablamaları və yarımkeçiricilər üzrə qlobal rəqabət Azərbaycanda innovativ sektorların inkişafı üçün stimul kimi çıxış etməlidir. Dövlət dəstəyi və xarici sərmayələr innovasiya ekosisteminin gücləndirilməsinə yönəlməlidir.
7. İqtisadi millətçilik və biznesə təsirləri
Dövlətlərin iqtisadi siyasətdə daha aktiv rol oynaması Azərbaycan şirkətlərinin beynəlxalq ticarət və investisiya fəaliyyətində yeni çağırışlar və fürsətlər deməkdir. Yerli biznesin rəqabətqabiliyyətliliyinin artırılması zəruridir.
8. Münaqişə riskləri və tədarük zəncirlərinin dayanıqlılığı
Regional və qlobal münaqişələr Azərbaycanın iqtisadi təhlükəsizliyi üçün əhəmiyyətli risklər yaradır. Tədarük zəncirlərinin diversifikasiyası və strateji ehtiyatların artırılması prioritet olmalıdır.
9. İqlim dəyişikliyi və yaşıl iqtisadiyyat
Azərbaycanın iqtisadi gələcəyində yaşıl enerji və davamlı inkişaf əsas yer tutmalıdır. Qlobal təmayüllər ölkənin enerji sektorunda yenilikçi layihələrin reallaşdırılmasını və ekoloji standartların yüksəldilməsini tələb edir.
10. Sosial parçalanma və iqtisadi sabitlik
Sosial polarlıq iqtisadi artıma və investisiya mühitinə təsir göstərə bilər. Şəffaf idarəetmə və inklüziv iqtisadi siyasət uzunmüddətli sabitliyin təmin olunması üçün əsas amillərdəndir.